Урок по драме С. П. Ефремова «Куорат кыыьа» «Девушка с города»
Предмет: Якутская литература. Тема урока: «Роль молодежи в развитии сельской местности» ( заключительный урок по драме С.П. Ефремова «Куорат кыыьа» («Девушка с города») для 8-х классов. Учитель: Павлова Мария Егоровна, учитель якутского языка и литературы МБОУ-Кобяйская СОШ им. Е.Е.Эверстова Кобяйского улуса Республики Саха (Якутия).
Коспект урока
Дата: 7 мая, 2012 года
Урок: якутская литература
Класс: 8 «б»
Тема: «Тыа сирин сайдыытыгар ыччат оруола» (С.П.Ефремов «Куорат кыы´а» драматын тµмµктµµр уруок).
«Роль молодежи в развитии сельской местности» ( заключительный урок по драме С.П. Ефремова «Куорат кыыьа» («Девушка с города»)
Цель для учителя:
Үөрэтэр: Тыа сирэ сайдарыгар ыччат туох оруоллаа±ын бы´аарыы, ³йд³тµµ (Обучающая: дать понятие в чем состоит роль молодежи в развитии сельской местности, родного села;
Сайыннарар: толкуйдуур, санаа атастаһар дьо5урдарын сайыннарыы (Развивающая: Развивать у детей творческие способности, грамотную речь);
Иитэр: төрөөбүт дойдуга тапталы иңэрии (Воспитательная: воспитать патриота, бережного отношения к родной природе, земле).
Цель для ученика: Учуутал биэрэр ыйытыыларын н³²µ³ кэпсэтиигэ киирии, хардарыта бы´аарсыы. (Участвует в диспуте)
Метод: диспут, исследовательская, проектная
Тип урока: повторение пройденного материала
Средства обучения: экран, проектор, компьютер, конверты с заданиями, учебник
О±о µлэлииригэр туттар тэрилэ: рабочая тетрадь, А4, ручки, фломастеры.
ТЕХНИЧЕСКАЯ КАРТА УРОКА
| Этапы | Номер слайда | Работа учителя | Работа ученика |
| Организационный момент Тэрээ´ин | 1 | Вступительное слово. Учитель подводит учащихся к осознанию темы. Учитель формулирует и сообщает учащимся, чему должны научиться. Учитель сообщает учащимся, какую работу они должны выполнить, чтобы достичь цели. | Цель и задачи урока формулируют сами учащиеся, Формулируют сами учащиеся, учитель подводит учащихся к осознанию темы. Формулируют сами учащиеся, определив границы знания и незнания (учитель подводит учащихся к осознанию целей и задач). Формулируют сами учащиеся, определив границы знания и незнания (учитель подводит учащихся к осознанию целей и задач). Планирование учащимися способов достижения намеченной цели. |
| Повторение Хатылаа´ын | 2 | Краткое повторение творчества С.П. Ефремова. Повторение драмы «Куорат кыы´а» («Девушка с города») | Отвечают на вопросы учителя о творчестве С.П. Ефремова и по содержанию данной драмы. Показывают инценировку из драмы. |
| Закрепление повторения Хатылаа´ы²²а тµмµк | 4 | Учитель задаёт вопросы по содержанию драмы, роль героев в драме. | Высказывают свои мнения по просмотренным отрывкам из драмы. |
| Изучение нового учебного материала | 5 | Учитель подводит учащихся к осознанию темы. Работа по группам. Учитель осуществляет контроль за выполнением учащимися практической работы Даёт советы, если ученики встретили затруднения пр выполнении задания. Учитель в ходе выполнения работы учащимися осуществляет коррекцию Делает выводы по каждому этапу урока. | Учащиеся осуществляют учебные действия по намеченному плану (применяются индивидуальные методы), учитель консультирует. Работают по группам. Обсужают и отвечают по заданному вопросу. Учащиеся сформулировали затруднения и осуществляют коррекцию самостоятельно. Учитель консультирует, советует. |
| Выводы (рефлексия) | | Учитель выявляет у учащихся, что они запомнили Отмечает наиболее активных по группам. Задает заключительные вопросы: -Хайа б³л³х тиэмэн толору арыйда? -Тµмµктэри т³´³ с³пк³ о²ороллоруй? -Саныыр санааларын сатаан саа´ылаан этэллэр дуо? | Бу уруокка тугу билбиттэрин, с³бµлээбиттэрин, туохха ыарыр±аппыттарын этэллэр. ¥лэлэрин тµмµгэр бэйэлэригэр эбэтэр табаарыстарыгар сыана туруораллар. |
| Домашнее задание | 8 | Учитель объявляет и комментирует домашнее задание по пяти темам. | Ученики выбирают задание из предложенных учителем с учетом индивидуальных возможностей. |
ПЛАН УРОКА
(на родном якутском языке):
УРУОК ХААМЫЫТА:
Тэрээ´ин
¥тµ³ кµнµнэн! Бµгµн би´иэхэ ураты уруок. Би´иги элбэх ыалдьыттаахпыт, кинилэр хайдах µлэлиирбитин сэргээн истиэхтэрэ. Онон кы´аллан, бµгµ²²µ уруокка билиигитин к³рд³рµ³ххµт.
Э´иги билэргит курдук, Саха Республикатын Ил Дархана Егор Афанасьевич 2013 сылы Тыа сирин сайыннарыы сылынан биллэрбитэ.
Би´иги эмиэ ол сылга с³п тµбэ´эр Степан Павлович Ефремов «Куорат кыы´а» диэн драматын аа±ан бµтэрдибит. Автор олоххо эдэр ыччат мэлдьи са²а±а дьµккµ´эр киэ² кэскиллээх кµµс буоларын бу драматыгар арыйбыта. Айымньыга куорат эдэр ыччата тыа сиригэр µлэлии тахсыыта, тыа басты² ыччатын, о±олор уонна а±алар сы´ыаннарын, эдэр ыччат тыа сирин сайдыытыгар туох оруоллаахтарын ту´унан кэпсэнэр.
Бµгµ²²µ уруокпут тиэмэтин суруйабыт. Быйылгы сыл тыа сирин сайдыытыгар анаммыт буолла±ына, уруокпут тиэмэтэ, биллэн турар, туох диэн буоларый?
Уруок тиэмэтэ: «Тыа сирин сайдыытыгар ыччат оруола»
Оччотугар уруокпут сыала тугуй? Бµгµ²²µ уруокка тугу ³йдµ³хтээхпитий?
Уруок сыала:
Тыа сирэ сайдарыгар ыччат туох оруоллаа±ын бы´аарыы, ³йд³тµµ;
толкуйдуур, санаа атастаһар дьо±урдарын сайыннарыы;
төрөөбүт дойдуга тапталы иңэрии.
Хатылаа´ын
«Куорат кыы´а» диэн бэртээхэй айымньыны би´иэхэ Степан Павлович Ефремов суруйбута биллэр. Хатыылыыр буоллахха, кини учуутал, Саха АССР искусстволарын µтµ³лээх деятелэ, Суруйааччылар союзтарын чилиэнэ.
Степан Ефремов ханна, ха´ан т³р³³бµтэй? (1905 с. Ха²алас улуу´ун Тиит-Арыы нэ´илиэгэр т³р³³бµтэ)
Оскуола±а µ³рэммит сыллара атыттартан туох уратылаах этэй? (Кини Дьокуускай куоракка церковно-приходской оскуола±а µ³рэммитэ, онтон £кт³м 2 кылаастаах оскуолатыгар µ³рэммит. Оскуола±а µ³рэнэ сылдьан, 16 саа´ын ситэ туолбакка сылдьан, саха бастакы комсомолецтарыттан биирдэстэрэ буолбута, разведчик)
Айар µлэтин ту´унан тугу билэ±ит? (С.Ефремов «Ини-бии» драмата тахсыа±ыттан киэ²ник биллэн барбыта. 20-чэ пьесалаах, онто барыта театр сыанатыгар турбут.)
«Куорат кыы´а» дараматыгар сµрµн геройдар кимнээхтэрий? (Маня, Петя, ойо±ос геройдар: Коля, Аркаша, Иван Иванович, Марфа Николаевна, Хобороос, Катя, Семен Иванович, Ойуурап)
Уопсай тылынан эттэххэ, бу пьеса±а туох ту´унан суруллубутуй? (Куорат кыы´а Маня, ыал со±отох, атаах, мааны кыыстара, тыа±а таптыыр уолун Петяны баты´ан, т³р³ппµттэрин утары баран, колхозка µлэлии тахсарын, онно µлэлииргэ µ³рэнэрин ту´унан).
Билигин дьиэ±э сорудахпытын бэрэбиэркэлиэхпит. Б³л³х аайыттан э´иги геройдарынан бы´а тардыыны оонньуурга бэлэмнэнэн кэлбит буолуохтааххыт.
Бастакы б³л³±µ ы²ырабын. Кинилэр «Хобороостоох Коля кэпсэтиилэрин» к³рд³рµ³хтэрэ. К³р³³ччµлэр о±олор оонньообуттарын к³р³н баран, туох тµмµк санаа±а кэлбиккитин этиэххит.
Иккис б³л³х – «Аркаша уонна Коля»
¥´µс б³л³х – «Маня монолога»
Хатылаа´ы²²а тµмµк
Б³л³±µнэн атын б³л³х оонньоон к³рд³рбµт бы´а тардыытыттан ылбыт санааларын бэлэмнэнэн баран, к³мµскµµллэр.
Уруокпут сыалын сити´эргэ уруокпутун маннык былааннаах ыытыахпыт:
1 тµ´µмэх – «О±олор уонна а±а к³лµ³нэ оло±у к³рµµлэрин сы´ыаннарын уратыта» («Куорат кыы´а» пьеса±а о±о уонна т³р³ппµт сы´ыанын уонна били²²и кэм²э сы´ыаны тэ²нээн к³рµµ);
2 тµ´µмэх – «¥лэ – олох т³рд³» (чинчийэр µлэ, ыалдьыттар кэпсээннэрэ)
3 тµ´µмэх – «Тыа уонна куорат ыччатын кы´ал±ата, уратыта» (б³л³±µнэн µлэ)
4 тµ´µмэх – «Мин сатыыбын…» («Аман ³с» кµрэ±э)
5 тµ´µмэх – «Ким буолуохха?» (проект к³мµскээ´ин).
Са²а тиэмэни µ³рэтии
3 б³л³±µнэн арахсан µлэлииллэр.
1 тµ´µмэх – «О±олор уонна а±а к³лµ³нэ оло±у к³рµµлэрин сы´ыаннарын уратыта» («Куорат кыы´а» пьеса±а о±о уонна т³р³ппµт сы´ыанын уонна били²²и кэм²э сы´ыаны тэ²нээн к³рµµ);
Ыйытык: Маня ийэлээх а±ата хайдах дьон эбиттэрий? Ол туохтан к³ст³рµй? Билигин маннык т³р³ппµттэр бааллар дуо?
Эппиэтэ: Маня а±ата – Роман Николаевич, ийэтэ – Марфа Николавена. Кинилэр кыыстарын олус маанытык, атаахтык ииппиттэр. Тугу барытын µ³рэхтэн са±алаан µлэ±э тиийэ бэйэлэрэ булан биэрэллэр. Бэлэм²э ииппиттэр. Ол биир ³ттµнэн, биир баар-суох кыыстарыгар кы´аллалларыттан буолуон с³п. Иккис ³ттµнэн, оннук иипиттэрэ сыы´а дии саныыбыт. То±о диэтэр, бэлэм²э улаатан, ферма±а тахсан баран, тугу да сатаабатыттан эрэйи к³р³р.
Билигин да маннык т³р³ппµттэр бааллар. Ордук кыахтаах ыаллар о±олоругар бэлэм дьиэ-уот, хамнастаах µлэ булан биэрэллэр. Оннук о±о наадалаа±ы сыаналаабат, кыра-хара дьону сэниир, то²уй сµрэхтээх буолуон с³п.
Б³л³х сµбэлэ´эн µлэлииригэр 3 мµнµµтэ бэриллэр.
К³мµскµµллэригэр 1 мµнµµтэ бэриллэр.
Утары б³л³х сыана туруорар. Бы´аараллар.
Тµмµк
2 тµ´µмэх – «¥лэ – олох т³рд³» (чинчийэр µлэ, ыалдьыттар кэпсээннэрэ)
1961 сыллаахха, Степан Павлович Булгунньахтаах орто оскуолатыгар учууталлыыр кэмигэр, онус кылаас µ³рэнээччилэрэ республика орто оскуолаларын бµтэрээччилэргэ тыа ха´аайыстыбатын производстватыгар бµттµµн кылаа´ынан тахсан µлэлииргэ ы²ырыы та´аарбыттара уонна онус кылаа´ы бµтэрээт, т³р³³бµт колхозтарын µлэ´ит илиитин ха²аппыттара. Онтон ыла би´иги республикабыт µгµс эдэр ыччата «Оскуола-производство-µрдµк µ³рэх!» диэн лозуннаах тыа ха´аайыстыбатын о²орон та´аарар µлэтигэр тус бэйэнэн кыттар µгэстэммиттэрэ. Бу бачыым драматург С.П. Ефремов «Куорат кыы´а» диэн пьесаны айарга к³±µлээбит.
Билигин би´иэхэ Романова Люда чинчийбит µлэтин кылгастык били´иннэриэ. (Би´иги оскуолабыт эмиэ бу ы²ырыыны ³й³³н, уонтан тахса сыл устата о±олор «Са±а» диэн ыччат комсомольскай ферматыгар µлэлээбиттэрэ.Уруккута зоотехник, билигин бочуоттаах сынньала²²а олорор Татьяна Никитична Полятинская ахтарынан, 1985 с. Кэбээйи оскуолатын 2 онус кылаас о±олоро 1 сыл «Са±а±а» 400 ньирэйи, 380 субай сµ³´µнµ, 70 уулаах ти²э´эни, к³лµµр о±устары, атыыр о±устары барыта холбоон 800 сµ³´µнµ к³рбµттэр.
Маня та´ынан сайынын µлэлииллэр эбит. Директорбыт Григорий Константинович Егоров ахтарынан, киини Са±а±а кулууп сэбиэдиссэйинэн, трактори´ынан µлэлээбит. О±олор 4 ты´. тонна оту оттообуттар)
Би´иги бµгµн ыалдьыттардаахпыт. Ол «Са±а» ферматыгар бэйэлэрин кэмнэригэр µлэлээбит, би´иги оскуолабыт учуутала Сметанина Г.А. уонна директорбыт Егоров Г.К. Кэпсээннэрин истиэххэйин. Оттон б³л³хт³р ыалдьыттарга интэриэ´инэй ыйытыы биэрбиккит сыаналаныа, онон бол±ойон исти².(6 мµн)
Б³л³х ыйытыы биэрэригэр уонна ыалдьыт хоруйдууругар 1 мµн бэриллэр.
1 б³л³х ыйытыыта –
2 б³л³х ыйытыыта –
3 б³л³х ыйытыыта -
Тµмµк
3 тµ´µмэх – «Тыа уонна куорат ыччатын кы´ал±ата, уратыта» (б³л³±µнэн µлэ)
1 б³л³хх³ сорудах:
| Урукку ыччат сы´ыана | Били²²и ыччат сы´ыана | ||
| ¥³рэххэ | | ¥³рэххэ | |
| Тапталга | | Тапталга | |
2 б³л³хх³ сорудах:
| Урукку ыччат сы´ыана | Били²²и ыччат сы´ыана | ||
| ¥лэ | | ¥³рэххэ | |
| Олоххо | | Олоххо | |
3 б³л³хх³ сорудах:
| Урукку ыччат сы´ыана | Били²²и ыччат сы´ыана | ||
| Сынньала²²а | | ¥³рэххэ | |
| Т³р³ппµккэ | | Т³р³ппµккэ | |
Б³л³±µнэн µлэ±э 3 мµнµµтэ бэриллэр.
К³мµскµµргэ 1 мµнµµтэ бэриллэр.
Утры б³л³х сыана туруорар
Тµмµк:
4 тµ´µмэх – «Мин сатыыбын…» («Аман ³с» кµрэ±э)
Били²²и кэм²э тыа сиригэр олорор о±о тугу сатыырын и´итиннэрэр (Бэйэтин холобурунан). Б³л³хт³н биирдии о±о тахсар.
1 б³л³х – Кокорева Женя
2 б³л³х – Афонскай Костя
3 б³л³х – Аввакумова Рита
Утары б³л³х ыйытыы биэрэр, сыаналыыр.
Тµмµк:
5 тµ´µмэх – «Т³рµт сирим инникитэ» (проект).
Б³л³хт³р Кэбээйи нэ´илиэгэр ыччат туох оруоллаа±ын, дойдулара сайдарын кинилэр хйдах к³р³лл³рµн, ордук наадалаах идэлэр ту´унан санааларын этэллэр, Кэбээйи инникитин к³р³н проект о²ороллор.
Биир б³л³±µ утары б³л³хт³р сыаналыыллар. Бы´аараллар.
Тµмµк:
Тµмµк
Уруокпутун тµмµктµµбµт.
-Тыа сирэ сайдарыгар ыччат онон туох оруоллаах эбитий? (тыа сирэ сайдыа±а, благоустроеннай дьиэлэр тутулуннахтарына, µµтµ, эти переработкалыыр сыахтар тэрилиннэхтэринэ, µ³рэхтээх ыччат µлэлиир буолуо. Онон ыччат тыа±а тахсыыта µксµ³±э)
-Бµгµ²²µ уруокка тугу с³бµлээтигит, тугу ыарыр±аттыгыт?
-Хайа б³л³х тиэмэни толору арыйда?
-Тµмµктэри т³´³ с³пк³ о²ороллоруй?
-Саныыр санааларын сатаан саа´ылаан этэллэр дуо?
-Б³л³хт³рг³ хас сыана биэриэ этигитий?
- Би´иэхэ ордук кы´аллан µлэлээтилэр___________________________
Уруокпутун би´иги биир дойдулаахпыт Петр Кобяков - О´уордуурап хо´оонунан тµмµкµµбµт.
Сааскы халаан уутугар
Са²а ферма дьиэлэрэ
Кµлµктэрин к³рµнэ
Кµлµмµрдµµ турдулар.
Манна ыччат олорор
Са²а туту дэндэйэр.
Эти, µµтµ ыларга
Жрчимнээхтик ылсаллар,
Ыстаал тимир кэриэтэ
У´аарыллан хаталлар.
Манна ыччат µлэлиир,
Бу´ар-хатар, чэрдийэр.
Киэ´э аайы ыччаттар
О´уокайдаан тэйэллэр,
Кыыс-уол дьолун холбооннор
Сыбаайбалаан µ³рдэллэр.
Манна ыччат µлэлиир
Манна таптал чэчириир.
¥рдµк µ³рэх кы´атын
Кµµстээх µлэ тэлэйэр,
Учууталлар, врачтар
¥µнэн-µ³скээн и´эллэр.
Манна ыччат µлэлиир
Мантан олох сал±анар.
(1990с.)
О±олоор, µ³рэхтээх ки´и буолан, т³р³³бµт нэ´
VI. Дьиэ±э µлэ
Республикатаа±ы «Кэскил» о±о ха´ыатыттан сорудах бэриллэр. О±о бэйэтэ с³бµлээбитин талан о²орор:
«Мин сатыыбын»
«Мин дойдум – мин дьолум»
«Тыа оскуолатын уратыта уонна кы´ал±ата»
«Тыа сирэ уонна 21 µйэ»
«Тыа сирин обургу о±отун мэтириэтэ»
Дневниккытын та´ааран, суруну². «Кэскил» ха´ыакка суруттары², до±ор о²осту²! К³рсµ³ххэ дылы!
страница 1
скачать
Другие похожие работы: